Anafartalar’da
yaşanan zaferin ardından, Müttefik Kuvvetlerinin hem moralleri bozulmuş, hem de
Çanakkale’nin geçilebileceği umutları yok olmaya başlamıştı. Ian Hamilton’un bütün ısrarlarına rağmen cepheye
artık tek bir asker bile gönderilmediği gibi, Çanakkale’den iki tümen alınmış ve
batı cephesine gönderilmişti.
Kısacası
Ağustos’tan sonra çekilme planları yapılmaya başlanmıştı. Harbiye Nazırı Lord Kitchener, son defa bölgeyi ziyaret etmiş, artık
Çanakkale bölgesindeki Türk savunmasını sökmenin ve buradan boğaz harekatını bir
neticeye vardırmanın, hele hele İstanbul sevdasına kapılmanın imkanı
kalmadığını anlayarak, Ocak 1916’da Çanakkale’deki kuvvetlerin, Selanik
çıkarmasında kullanılmak üzere gönderilmesinin kararını komiteye sunmuştur.
Müttefik askerleri 8
Aralık’tan 20 Aralık’a kadar Anafartalar ve Arıburnu bölgelerini, 28
Aralık’tan, 9 Ocak 1916’ya kadar da Seddülbahir bölgesini tahliye etiler. |

|
|
Su Arıtma
Kabinleri |
Boşaltma işlemi
gerçekten çok iyi planlanmıştı. Askerler her türlü tedbiri almış, geride ayarlı
ve sonradan patlayacak olan tüfekler, takip edilmelerine karşı mayınlar
bırakmışlar, sessizlik için ayaklarına çuvallar bağlamış ve hatta son güne kadar
ileri mevzilerden çekilmeyerek, savaşmışlardır.
Türklerin bu çekilmeden
haberi yok muydu? Bu soru Türk tarafı için en çok sorulan sorulardan biridir.
Müttefik kuvvetlerinin çekilmedeki başarısı yadsınamaz; çekilme iyi planlanmış,
hava koşulları beklendiği gibi gitmiştir. |
 Siperlerde
Kukla Askerler |
Türk kuvvetleri
ise, Müttefik kuvvetlerine göre hep yüksek noktalarda mevzilenmişler ve bu nedenle de
düşman askerlerine geçit vermemişlerdi. Türk resmi kaynaklarına göre Yarımada'nın
Müttefik askerleri tarafından boşaltılmasından, Türk tarafının haberi kesinlikle
olmamıştır.
Türk askerleri çekilmeden
haberdar olsalar dahi, büyük bir taarruza kalkışmamışlardır. Çekilen tarafa çok
büyük zayiat verdirmek mümkünken, saldırmamayı tercih etmişlerdir. Çünkü artık
feda edilecek tek bir Türk askeri bile yoktu. Dört bir yanda savaş içinde olan
Osmanlı Devleti’nin eli silah tutan herkese ihtiyacı vardı. |
 Kendiliğinden Patlayan Tüfeklerden Biri |
Sonuç olarak; 9 Ocak 1916’da
Gelibolu Yarımadası’nda tek bir Müttefik askeri bile kalmamış, Çanakkale’nin
geçilememesi ile Birinci Dünya Savaşı’nın çizgisi, savaşa katılan bir çok
ülkenin de kaderi değişmiştir. |
 |